Co każdy mieszkaniec wiedzieć powinien ?

Każdy mieszkaniec wiedzieć powinien, jakie konsekwencje prawne wywołują zdarzenia losowe takie, jak śmierć członka Spółdzielni lub jego małżonka, czy też rozwiązanie małżeństwa lub uzyskanie sądowej separacji małżeńskiej.

Niżej podane informacje pozwolą przybliżyć Państwu tę problematykę.

1) sposób uregulowania stanu prawnego do lokalu mieszkalnego - ( spółdzielcze lokatorskie prawo)  po śmierci małżonka, będącego członkiem Spółdzielni.

Z chwilą śmierci jednego z małżonków – spółdzielcze lokatorskie  prawo do lokalu  mieszkalnego, które  przysługiwało obojgu małżonkom,  przypada drugiemu małżonkowi. Małżonek, który nie jest członkiem Spółdzielni, po przedłożeniu aktu zgonu stanie się członkiem Spółdzielni z mocy prawa na podstawie znowelizowanej ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych ( Dz. U. z 2017 r. poz. 1596) bez konieczności wniesienia udziału członkowskiego i wpisowego. Z członkiem Spółdzielni zostanie zawarta umowa o ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego.   

Pamiętać należy, że z roszczeniem o zawarcie umowy o ustanowienie lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego należy wystąpić do Spółdzielni w ciągu jednego roku od ustania członkostwa (od daty zgonu członka Spółdzielni). 

Podstawa prawna:  Art. 15 ust. 4  Ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych Dz.U. 2001 Nr 4 poz. 27 ze zmianami.

2)  sposób uregulowania stanu prawnego do lokalu mieszkalnego - spółdzielcze  lokatorskie - po śmierci członka Spółdzielni ( jedynego najemcy lokalu ) i po zgonie obydwojga małżonków

Jeżeli następuje zgon członka Spółdzielni  ( gdy  tylko jemu przysługiwało spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego ) lub zgon małżonków, to wówczas wygasa spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego. 

Wygaśnięcie prawa lokatorskiego następuje z chwilą ustania członkostwa, tj. ze skutkiem od dnia śmierci członka.

W przypadku wygaśnięcia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego w następstwie śmierci uprawnionego roszczenia o zawarcie umowy o ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego przysługują jego osobom bliskim. Do zachowania roszczeń, konieczne jest złożenie w terminie jednego roku pisemnego  zapewnienia o gotowości do zawarcia umowy o ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa  do lokalu mieszkalnego. W wypadku zgłoszenia się kilku uprawnionych, o wyborze osoby uprawnionej rozstrzyga sąd w postępowaniu nieprocesowym. Po bezskutecznym upływie wyznaczonego przez Spółdzielnię terminu wystąpienia do sądu, wyboru dokonuje Spółdzielnia.

Osoba wywodząca swe prawa od zmarłego członka Spółdzielni winna wnieść do Sądu Rejonowego wniosek o stwierdzenie nabycia spadku ( spadek obejmuje wkład mieszkaniowy związany ze spółdzielczym lokatorskim prawem do lokalu mieszkalnego ).

Jeżeli spadkobierców jest kilku , osoba występująca z roszczeniem o przyjęcie do Spółdzielni , winna zgłosić się do Spółdzielni z prawomocnym postanowieniem sądu o nabyciu spadku oraz oświadczeniami  pozostałych spadkobierców, że zrzekają się przysługujących im części  spadku obejmującego wkład mieszkaniowy. Oświadczenia spadkobierców winny być złożone w obecności notariusza, który potwierdzi wiarygodność złożonych podpisów. Darowizny części wkładu mieszkaniowego należy zgłosić do Urzędu Skarbowego. Jeżeli spadkobiercy nie zamierzają zrzekać się przysługujących im części wkładu mieszkaniowego na rzecz osoby mającej roszczenie o przyjęcie do Spółdzielni, osoba ta zobowiązana jest wpłacić  tę część wkładu ( a Spółdzielnia zwróci pozostałym spadkobiercom przysługującą im wartość wkładu nabytego w drodze spadku ).

Należy pamiętać, że nieuregulowanie stanu prawnego do lokalu mieszkalnego typu lokatorskiego i zajmowanie lokalu bez tytułu prawnego, może spowodować żądanie przez Spółdzielnię opróżnienia i przekazania tego lokalu do dyspozycji Spółdzielni i rozpoczęcie postępowania sądowego zmierzającego do uzyskania wyroku eksmisyjnego. 

3) sposób uregulowania stanu prawnego do lokalu mieszkalnego - spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego - po rozwiązaniu małżeństwa

Jeżeli  spółdzielcze  lokatorskie  prawo do  lokalu mieszkalnego zostało ustanowione w czasie trwania małżeństwa, stanowi ich wspólne prawo. Wspólny jest również wkład mieszkaniowy związany z tym prawem. Dlatego rozwiązanie małżeństwa pociąga za sobą konieczność uregulowania stanu prawnego lokalu mieszkalnego.

Po ustaniu małżeństwa na skutek rozwodu lub po unieważnieniu małżeństwa, małżonkowie zawiadamiają Spółdzielnię, któremu z nich przypadło spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego. 

Należy zgłosić się do Spółdzielni  z prawomocnym wyrokiem sądu rozwiązującym małżeństwo i poinformować w jaki sposób byli małżonkowie zamierzają dokonać podziału majątku dorobkowego.

Istnieją dwie możliwości :

1.     Dobrowolnie, gdy byli małżonkowie dojdą do porozumienia i zgodnie oświadczą, któremu z nich przypadnie spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego. Oświadczenie takie byli małżonkowie winni złożyć w obecności notariusza, który poświadczy własnoręczność podpisów pod zgodnym oświadczeniem .

2.     Gdy byli małżonkowie nie mogą dojść do porozumienia w kwestii związanej z podziałem ich majątku dorobkowego, wówczas muszą wystąpić na drogę postępowania sądowego ( należy złożyć wniosek do Sądu  o podział majątku, a dowód wszczęcia postępowania sądowego należy przedstawić w Spółdzielni ).

4) sposób uregulowania stanu prawnego do lokalu mieszkalnego - spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu - po śmierci małżonka

Śmierć jednego z małżonków powoduje konieczność złożenia do Sądu Rejonowego w Bydgoszczy wniosku o stwierdzenie nabycia spadku lub poświadczyć dziedziczenie u Notariusza. W przypadku, gdy zmarły nie pozostawił testamentu ustawowymi spadkobiercami są małżonek i dzieci, a w przypadku małżeństwa bezdzietnego :

• małżonek i dzieci zmarłego z innych związków  lub
• małżonek, rodzice, rodzeństwo zmarłego lub zstępni rodzeństwa

Najwygodniej dla współmałżonka jest, gdy zmarły pozostawił  testament i uczynił go jedynym spadkobiercą. Wówczas taki testament należy załączyć do wniosku o stwierdzenie nabycia spadku i złożyć w sądzie  lub przedłożyć w kancelarii notarialnej celem poświadczenia dziedziczenia.

Z prawomocnym postanowieniem sądu lub aktem poświadczenia dziedziczenia należy niezwłocznie zgłosić się do Spółdzielni. 

Jeżeli spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu przeszło na kilku spadkobierców, powinni oni  poinformować Spółdzielnię, czy zamierzają dokonywać działu spadku ( w celu wyłonienia jednej osoby ), czy też w dalszym ciągu spadkobiercy będą współwłaścicielami własnościowego prawa do lokalu w częściach.

Jeżeli spadkobiercy nie zamierzają dokonywać działu spadku, powinni oni:

• w terminie 1-go roku od dnia otwarcia spadku, wyznaczyć spośród siebie pełnomocnika w celu dokonywania czynności prawnych związanych z wykonywaniem tego prawa. W razie bezskutecznego upływu tego terminu, na wniosek spadkobiercy lub Spółdzielni, sąd w postępowaniu nieprocesowym wyznaczy przedstawiciela ( Art. 17⁹ pkt.1 Ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych - Dz.U. 2001 Nr 4 poz. 27 z późniejszymi zmianami ). Pełnomocnik - współwłaściciel lokalu mieszkalnego staje się członkiem Spółdzielni.

W przypadku dokonania działu spadku , spadkobierca, któremu przypadło spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu staje się członkiem Spółdzielni.

5)  sposób uregulowania stanu prawnego do lokalu mieszkalnego - spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu - po rozwiązaniu  małżeństwa

Rozwiązanie małżeństwa, któremu przysługiwało spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, nie rodzi tak przykrych konsekwencji, jak w przypadku spółdzielczego lokatorskiego prawa. Małżonkom przysługuje w równych częściach prawo do lokalu mieszkalnego i to od nich zależy, czy dokonają podziału całego majątku dorobkowego, czy też nie.

Należy jednak pamiętać, że niedokonanie tych czynności  powoduje, że żaden z byłych małżonków nie może jednoosobowo decydować o losie mieszkania w przyszłości.

Szczegółowe informacje w powyższych sprawach można uzyskać w Dziale Obsługi Mieszkańców SM ,,Zjednoczeni” w Bydgoszczy przy ul. Powstańców Wielkopolskich 53 lub pod numerem telefonu: (52) 342-71-64 w. 38-40.

• « poprz.
• nast. »